Temeli olasılık teorisi olan İstatistik, yeri doldurulamayacağı için bir bilim dalı olabilir. Temeli matematiksel yöntemler olan bir bilimsel metot da olabilir. Her halükarda çok güzel.
Tarihte istatistik kelimesi ilk kez Almanya'da devlet anlamına gelen status kelimesinden türetilerek kullanılmaya başlanmıştır.
Uygulama alanı çok geniş olan istatistikten genel anlamı ile sayısal analizler anlaşılmaktadır. İstatistikten bahsedebilmek için ilk olarak veriye ihtiyaç vardır. Nicelik gösteren sayısal yada sayısal olarak ifade edilebilen bilgiler istatistiksel analizlerin verileridir.
İstatistikçi verileri toplar, düzenler ve uygun analiz yöntemini seçerek sonuçları yorumlar. İstatistiğin aşamaları bu şekildedir.
Elde edilen verinin analizi ile sonuçlar elde edilecektir. Sonuçlar genellikle tam bir kesinliği ifade etmediğinden yorumlanmaları gerekecektir.
Bu bakımdan istatistik, sayısal değerlerin toplanarak analiz edildiği bilimsel bir metot yada metotlar topluluğudur. İstatistiğin bilim olduğunu savunanlar ise istatistiksel yöntemlerin kullanıldığı alanların başka bir şekilde doldurulamadığını bu nedenle bilim olduğunu ileri sürerler.
İstatistiksel analizler bir amaç için yapılırlar. Elde edilen sonuçlar araştırılan konu ile ilgili bir kararın alınmasına yardımcı olacaktır.
Bir konuda meydana gelen durumlar yada olaylar tipik veya toplu olaylar olarak ayrılabilir. Tipik olaylar; fizik ve kimyadaki gibi olaylardır. Az sayıda faktör tarafından etkilenirler ve deneyler sonucunda bu olayların karakteri kesin olarak belirlenebilir. Bu nedenle tipik olaylar istatistik metodun dışındadır. Toplu olaylar; Örneğin Ekonomi konuları gibi çok sayıda faktör tarafından etkilenen olaylardır. Toplu olaylar istatistik metot ile araştırmaya çok uygundur. İstatistiksel araştırmaların asıl konusu bu tip olaylardır.
Sonuçları sayısal olan veya sayılarla ifade edilebilen olaylar istatistiğin konusudur. İstatistikte veriler Xi, Yi, Zi gibi değişkenler ile ifade edilirler.
Olayın karakterine göre değişkenler nicel veya nitel olarak ikiye ayrılırlar. Nicel değişkenler nicelik, büyüklük yani sayısal değerler alırlarken nitel değişkenler medeni hal, cinsiyet gibi nitelik yani sıfat bildirdikleri için sayısal değerler almazlar. Ancak bu değişkenlere bazı durumlarda sayısal değerler verilebilir. Örneğin Bekarlar için 0, evliler için 1, dullar için 2 gibi.
İstatistikte değişkenler Sürekli ve Süreksiz olarakta sınıflandırılırlar. Sürekli Değişkenler, belirli bir aralık içinde tanımlı olurlar ve bu aralıktaki tüm değerleri alabilirler. Örneğin boy uzunluğu 173,5 cm ve hız 80,5 km/s olabilir. Süreksiz Değişkenler, ise tanımlı oldukları aralıkta sadece tam sayı değeleri alabilirler. Örneğin bir evde 3,8 kişi yaşıyor olamaz ve normal durumlarda bir otoparka 50,5 araç park etmiş olamaz.
İstatistik matematikten aldığı yöntemleri işleyerek, toplu olayların incelenmesine yarayacak şekle getirmekte ve çeşitli bilim dallarının hizmetine sunmaktadır.
İstatistik analiz yapmak için kullanılan yöntemler sırasıyla şu şekildedir;