---

İşlemci

Bir bilgisayarın anakartındaki diğer birimler arasındaki iletişimi sağlayan iletken yollar.

İşlemciler, anakart üzerinde sürekli olarak donanımlardan veri sinyali alan ve veren bir konumdadır. Verileri bu donanımlardan alıp işledikten sonra yazmak için sabit diske, ses bilgisi olarak ses kartına, görüntü olarak ekran kartına verileri gönderir. İşlemcinin temel ögeleri çekirdek, kontrol birimi, veri yolları ve ön bellektir. Aşağıdaki şekil de işlemcinin iç yapısı ile çevre birimler arasındaki bağlantısı gösterilmiştir.

İşlemci ile Giriş Çıkış Birimleri Arsındaki İlişki

Ön bellek işlemcinin kendine ait RAM belleği olarak düşünülebilir. İşlenmiş bir veri tekrar RAM belleğe gönderilse de bu verilere işlemci daha sonra yine ihtiyaç duyabilir, bu sırada veriyi tekrar RAM’dan almak zaman gerektirdiğinden bunun yerine bu veriler işlemcinin ön belleğinde saklanır. Çekirdek, aritmetik işlem birimi (ALU), kaydediciler ve sayaçları kapsar. Aritmetik işlem birimi ise işlemcinin işlemcisi ya da asıl işlemci kısmı olarak düşünülebilir. Burada temel matematiksel işlemlerden türemiş binlerce işlem ve komut işlenmektedir. Çekirdek hızı, işlemcinin hızını belirleyen en önemli etkendir. Son zamanlarda bilgisayarlarda çift çekirdekli ya da çok çekirdekli işlemcilerin kullanılmaya başlandığı görülmektedir. Aslında her bir çekirdek farklı bir işlemcinin aynı işlemci modülünde yer aldığını ifade eder.

Kontrol birimi komutların çözümlendiği kısımdır. Bu birimde ayrıca işlemci içindeki tüm birimlerin eş zamanlı ve uyumlu şekilde çalışması için kontrol sinyalleri üretilir. Veri yolları hem işlemcinin içinde hem de işlemci ile anakarttaki diğer birimler arasındaki iletişimi sağlayan iletken yolları ifade eder. İşlemcide veri yolu 32 bit, 64 bit veya 128 bit gibi birimlerle ifade edilir. Örneğin, 64 bit olan işlemcilerde tek seferde 64 bitlik veri bir yerden bir yere aktarılmaktadır. İşlemci alınırken belirtilen herts değeri ise işlemcinin saniyede kaç işlem yaptığını belirtmektedir.

Örneğin 64 bit - 800 Mhz hızlı bir işlemci bir saniyede 64 bit (8 bayt) bilgiyi 800 milyon kez işlemektedir.