Zemin etüdü nedir, nasıl yapılır, zemin etüt çeşitleri nelerdir ve Sondaj kazığı nedir, Sondaj kazığı nasıl uygulanır gibi konular zemin muayenesi için son derece önemlidir.
5) SONDAJ KAZIĞI KULLANMAK
Bu metot 10 metre derinliğe kadar yapılan zemin etütlerinde hem ekonomik hem de alınan örneklerin yerleşimi bozulmadan çıkarılabilmesi bakımından kullanılıdır. (Şekil-8)
Adına Burhard sondaj kazığı da denilen sondaj kazığı, çelikten yapılmı kalın bir dış boru ve ince bir iç borudan oluşur.
Kazık başı, sert bir ağaçtan yapılmış bir başlıkla takviye edilmiştir. Kazık zemine dik olarak ve şahmerdanla çakılırken zemin örneği de iç boruya dolar. Çakma anında açık olan kazık ucu kazığın yukarıya çekilmesiyle kapanır. Böylece örnekte bozulmadan alınmış olur.
Sondajlar delici ucun ısınmasını önlemek, zemini yumuşatmak yada delikteki zemin parçalarını yukarı çıkartmak için bazen açılan deliğe su dökülerekte yapılır. Ancak çok su dökmek oradaki kitlenin özelliğini bozabilir.
Sondajlamanın sonunda alınan zemin örnekleri doğal nemini kaybetmemesi için hemen parafinle sarılarak paketlenir, kutulara konulup numaralandırılarak laboratuvara gönderilir.
Etüt çalışmalarının zeminde açılan muayene çukurları veya sondaj deliklerinin sonradan bina temeline zarar vermemesi için bina oturumunun dışında yapılması uygun olur.
Sayfamızda anlatılan zemin etüdlerinden başka, önemli ve büyük yapılarda daha derinlerdeki zemin tabakalarının durumlarını ve bazı özelliklerini öğrenmek amacıyla jeofizik ve fizyolojik metotlarda uygulanabilmektedir.
Daha çok maden, petrol vb. yeraltı zenginliklerinin araştırılması amacıyla uygulanan bu metodlar, özel bir teknoloji ve uzmanlık alanı olduğundan burada inşaat teknikerliği sayfamızda anlatılmayacaktır.