Tweet

Zeminin Tanımı

Üzerine gelen bina yükünü emniyetle taşıyan zemine Temel Zemini adı verilir.

Binanın sabit ve sonradan eklenen yüklerinin tamamı, yer çekimine uygun bir şekilde zemine biner. Bu nedenle zeminde, yüklerden doğan kuvvetlerin etkisiyle oluşan deformasyonlara karşı dengenin etüt edilmesi büyük önem taşır.

Zemin homojen bir yapıya sahip olmayıp bazı yerlerde çürük bazı yerlerde ise sağlamdır. Bu nedenle önce Zemin Etüdü yapılarak iyice tanınması daha sonrada projelerin etüdüne ve inşaata geçilmesi uygun olur.

ZEMİN TÜRLERİ Zeminler yük taşıma durumlarına göre üçe ayrılırlar:

• 1) Sağlam zemin
• 2) Orta zemin
• 3) Çürük zemin

1) Sağlam Zemin

Sıkışmaya uygun olmayan, 2-3 metre kalınlığındaki tabakalar halinde oluşmuş zeminlerdir. Basınç ve çekme gerilmelerine karşı oldukça dayanıklıdırlar. Bunlar püskürük tortul yada metamorfik olabilirler

Püskürük kayaların en belirgin olanları granit, bazalt, kalker ve ince taneli kum taşıdır. Ayrıca sıkışık çakıllı zeminler, sıkı kil, kis ve killi toprakta bu sınıfa girer. Basınca dayanımları 5 ~ 30 kg/cm² arasındadır.

2) Orta Zemin

Sıkışmaya uygun 3 ~ 4 metre kalınlığındaki zemin tabakalarından oluşur. Gravye, kumlu ve killi zeminlerdir. Basınca dayanımları 0.4 ~ 5 kg/cm² arasında değişir.

3) Çürük Zemin

Fazla yük altında kayan sıkışmaya uygun ince kum, ıslak kil, killi toprak, batak arazi, bitkisel ve dolma toprak zeminlerdir. Basınca dayanımları 0.2 ~ 0.8 kg/cm² arasındadır.

ZEMİNİN TANINMASI

Binanın tabanındaki taşıyıcı elemanı olan temel, binanın tüm yükünü zemine yaymak durumundadır. Dolayısıyla bu yükü zemin karşılayacaktır. Bu nedenle arsanın seçiminde zemin bilgisinin önemide büyüktür. Zemini tanımak öncelikle bir keşif, bir ön inceleme ardından ise derinlemesine bir incelemeyle olur. İyi ve sağlam bir zemin seçimi ise bilinçli ve sağlıklı bir zemin etüdüyle mümkündür.

Zeminin tanınması yani Zemin Etüdü genelikle aşağıdaki bilgileri elde etmek için yapılır:

• a) Zemin tabakalarının cinsi, kalınlığı ve derinliği
• b) Zeminin taşıma gücü
• c) Zemin suyunun en yüksek düzeyi
• d) Kayma ve donma tehlikesi durumu
• e) Yeraltı suyundan dolayı zemin tabakalarında ayrışma ve erime olup olmadığı
• f) Zeminde betonu bozucu kimyasal ve organik maddelerin durumu

Bu bilgilerin elde edilebilmesi için ise binanın önem ve büyüklüğüne göre Zemin Etüdü yöntemlerinin bir yada birkaçı birlikte yapılır.