İP İSKELESİ

Binanın köşe noktaları, kazıklar çakılarak belirlendikten sonra, temel çukuru açmaya başlanacaktır. Çakılan kazıkların yerleri ise, kazı sırasında kaybolacaktır.

Hem bu noktaların (kazıkların) yerlerinin kaybolmaması ve hem de temel çukuruyla sömel, temel ve zemin kat duvarlarının yerlerinin belirtilmesi için ip iskelesi kurulur.

İp İskelesinin kurulmasında izlenecek yol şöyledir:

1-) Köşe noktalarına çakılan kazıkların doğrultularından, duruma göre 100-250 cm gerisinden ve 150 ~ 300 cm aralıklarla kazıklar çakılır. Kazıkların kesitleri genellikle 7x7, 8x8, 6x8 cm gibi kare veya dikdörtgen ya da çapı 10 cm civarında daire olur. Boyları ise 100~150 cm kadardır. Şekil-15'te İp İskelesinin kuruluş seyri görülmektedir.

Şekil-15 Tam Boyutlu Görmek için Tıklayın JPG 750x1670 (351 kb) | Yeni Sekmede Açılır

2-) Bu kazıkların dış-üst kenarlarından olmak üzere yatay latalar çakılır. Lata kesitleri 4x8, 5x10 cm gibi olup, boyları da 200 ~ 400 cm arasındadır. Bu latalara telöre denir. Telöreler zeminden 50 ~ 100 cm ya da subasman seviyesinden 30 ~ 40 cm kadar yukarıda olmalıdır. Yapı alanına girmek, malzeme taşımak vb. iş akımı için, telörelerin uygun yerlerinde boşluk (kapı) bırakılır. Telöreler büyük yapılarda kesik kesik yapılabilir yani gerekmeyen yerlere telöre konmayabilir.

3-) Telörelerin üzerine, aşağıda belirtilen yerler işaretlenir:

• a) Yığma Yapılarda
• 1) Temel Kazısı Genişliği
• 2) Sömel yada temel Hatılı Genişliği
• 3) Temel Duvarı Genişliği
• 4) Zemin Kat Duvarı, genişliği (Şekil - 16)
• b) Karkas (iskelet) Yapılarda
• 1) Temel Kazısı Genişliği
• 2) Sömel Aksları (Şekil -17)

Plandaki yatay akslar genellikle rakamlarla, dikey akslar ise harflerle isimlendirilirler. Bu rakam ve harfler, telöre üzerindeki yerlerine yazılarak, aks yerlerinin sonradan kolay bulunması sağlanır.

Bu işaret yerlerinin kaybolmaması için; telörelerin üzerindeki işaret yerlerine çiviler çakılır yada çentikler açılır. Şekil - 18

Telöre üzerine çentik açarak işaretleme yapmak daha kullanışlıdır. Çünkü, çiviyle işaretlemede çiviler gereksiz olarak sökülebilir ve işaretin yeri kaybolabilir. Ayrıca çivilere bağlanan ipler, dalgınlıkla çarpmalar sonucu gevşeyebilir ve hatta kopabilir. Çentikle işaretlemede ise iplere karşılıklı olarak birer ağırlık (örneğin tuğla) bağlanıp, çentiklerden asıldığında ip, hem daima gergin duracak hemde çarpmalarla kopmayacaktır. Şekil - 19

4-) Bu işaretlerden karşılıklı olarak ipler çekilir. Duvar köşelerinde iplerin, birbirlerini dik olarak kesip kesmediği ve birbirlerini kesen ip boylarının da plandaki uzunluklarına uygun olup olmadığı şerit metreyle ölçülerek kontrol edilir.

5-) İplerin kesiştiği noktalardan çekül sarkıtılarak yapının, arsa üzerindeki ilgili noktaları tespit edilir. Şekil - 19

Şekil-16 Tam Boyutlu Görmek için Tıklayın JPG 750x1074 (304 kb) | Yeni Sekmede Açılır

Şekil-17 Tam Boyutlu Görmek için Tıklayın JPG 750x593 (821 kb) | Yeni Sekmede Açılır

Şekil-18 Tam Boyutlu Görmek için Tıklayın JPG 750x375 (448 kb) | Yeni Sekmede Açılır

Şekil-19 | 20 | 21 Tam Boyutlu Görmek için Tıklayın JPG 750x1019 (192 kb) | Yeni Sekmede Açılır

Yapı bitişik nizamda ise mevcut komşu binanın duvarlarından yararlanılır. Yani telörelerin komşu bina duvarına gelen kısmı komşu binanın duvarı üzerinde tespit edilir Şekil-20

Zeminin meyilli olması durumunda telöreler kademeli olarak yerleştirilirler. Şekil-21